Wpływ leczenia penicyliną na zachowanie się odczynów serologicznych

Surowiczoopornpść w kile utajonej cechują: a) brak lub wątpliwy wpływ powtarzanych cykli leczenia penicyliną na zachowanie się miana ilościowych OK (Hellerstróm i wsp.); b) surowiczooporność ma cechy „prawdziwej” lub „późnej” z uwagi na swą długotrwałość oraz niestwierdzanie narządowych i układowych zmian kiłowych u chorych; c) surowiczość ta mniej obciąża rokowanie niż w kile utajonej wczesnej ze względu na niestwierdzanie cech postępu sprawy chorobowej; d) przy bardzo długim okresie kontroli, wynoszącym do 10 lat i dłużej, dochodzi u części chorych do seronegatywizacji lub znacznego obniżenia się miana OK. Klasyczną interpretacją surowiczooporności w kile utajonej był i jest jeszcze częściowo pogląd o jej „krętkowym” pochodzeniu, co ma być jednoznaczne z koniecznością intensywnego, powtarzanego leczenia kiły w tym Okresie (Degos; Gougerot; Pawlas). Collart i wsp. są przekonani, że swymi badaniami dostarczyli bakteriologicznych dowodów słuszności takiego postępowania. Celowi temu służy długotrwałe, 2—3-letnie lub dłuższe leczenie kiły utajonej bizmutem, którego zwolennikami są niektórzy autorzy francuscy (Degos; Huriez). Wobec bardzo częstej nieskuteczności takiego leczenia zaczęto, zwłaszcza w okresie powojennym, twierdzić, że surowiczooporność ma być wyrazem pewnego automatyzmu w wytwarzaniu reagin przez ustrój mimo wygaśnięcia zakażenia (Hagerman, Hirsch, Lóhe, częściowo Moore i Thomas). Zyskała na aktualności zasada, że przewlekłe leczenie tych chorych jest nie tylko niecelowe, ale nawet szkodliwe, a racjonalne postępowanie powinno polegać jedynie na długoletniej kontroli ich stanu zdrowia. Z polskich autorów podkreślał Walter konieczność „…leczenia chorego, a nie jego odczynów serologicznych”. Pośrednim poglądem jest twierdzenie, że surowiczooporność w kile utajonej nie zawsze dowodzi czynnego charakteru zakażenia, w związku z czym leczenie chorych powinno być bardziej indywidualizowane i tym mniej energiczne, w im późniejszym okresie utajenia kiły znajduje się chory (Mc Elligott). U części chorych surowiczooporność stanowi prawdopodobnie stan zejściowy (Restzustand) wyleczenia, a nawet samoistnego wygaśnięcia zakażenia. U olbrzymiej większości chorych stwierdza się po leczeniu utrzymywanie się trwale dodatniego ON. W grupie 1471 chorych stwierdzono dodatni ON po leczeniu u 78,3%, a dodatni odczyn FTA u 87,4% kontrolowanych (Manikowska-Lesińska). Kozakiewicz stwierdził obecność trwale dodatniego ON u 89,5% chorych w grupie 240 osób leczonych metalami ciężkimi oraz ewentualnie w skojarzeniu z penicyliną — mimo upływu 8—12 lat od zakończenia leczenia. Rokownicze znaczenie ON omówiono odrębnie.