Przegląd metod leczenia kiły utajonej późnej

Można wyodrębniać tu w porządku chronologicznym następujące metody leczenia kiły tego okresu: 1. przewlekłe, przerywane lub ciągłe, wieloletnie leczenie arseno-bizmutowe; 2. równie długotrwałe, wyłączne leczenie bizmutowe; 3. leczenie penicyliną i bizmutem; 4. penicyliną w skojarzeniu z bizmutem i gorączką; 5. wyłącznie penicyliną; 6. penicylinowo-gorączkowe i 7) leczenie innymi antybiotykami niż penicylina. Wszystkie metody leczenia metalami ciężkimi, ewentualnie w skojarzeniu ich z penicyliną, zostały praktycznie zarzucone, nie tyle z powodu nieskuteczności, co ze względu na ich toksyczność, przewlekłość oraz techniczne trudności w doprowadzeniu tego leczenia do końca. Wyjątek pod tym względem stanowi leczenie bizmutem, stosowane przez dermatologów francuskich wszystkich prawie chorych na kiłę utajoną i u dużej części chorych na kiłę wczesną. Zrezygnowanie ze stosowania metali ciężkich przez inne szkoły było rezultatem zebrania dostatecznego doświadczenia z leczeniem penicyliną kiły wczesnej. Wysunięto przypuszczenie o analogicznym działaniu tego antybiotyku w kile utajonej, co wymagałoby jednak udowodnienia.