Uwagi końcowe dotyczące wyleczalności kiły

O ile problem wyleczenia kiły wczesnej przedstawia się bardziej jasno, przynajmniej u olbrzymiej większości chorych, to ocena wyleczalnóści kiły późnej, zarówno utajonej, jak i objawowej, napotyka znaczne trudności, a w obecnym stanie rzeczy byłaby przedwczesna. Istnieje tu wiele niewiadomych. Jedną z nich jest sprawa ewent. potwierdzenia odkrycia Collarta o utrzymywaniu się w układzie chłonnym chorych na kiłę późną niezjadliwych krętków bladych; stwierdzenie zmian kiłowych w narządach na stole sekcyjnym nie przesądza jeszcze o czynnym charakterze tych zmian za życia. Wyleczalność kiły późnej, zarówno nabytej, jak i wrodzonej, nie jest pewna także z tego względu, że u chorych tych nie dochodzi do reinfekcji pod postacią objawu pierwotnego lub kiły wtórnej, co w kile wczesnej stanowi jeden z argumentów jej wyleczenia. Do trafniejszej oceny wyleczalności kiły późnej przybliżyć się można jedynie poprzez bardziej wszechstronne poznanie bakteriologii i immunologii późnego okresu zakażenia. Ogólnie sprawę uleczalności kiły można podsumować następująco; 1. O ile kliniczne i bakteriologiczne wyleczenie kiły wczesnej jest całkowicie realne i tym bardziej pewne, im termin zakażenia jest mniej odległy, to uleczalność kiły późnej jest sprawą nie udowodnioną, a zdaniem niektórych autorów — nawet wątpliwą. Ponieważ zarówno kliniczne, jak i serologiczne kryteria w tym względzie mają małą wartość dowodową, wydaje się, że w kile późnej można mówić jedynie o wyleczeniu objawowym, które nie jest jednoznaczne z trwałym. Prawdopodobnie u większości chorych na kiłę późną w grę wchodzi jedynie uzyskanie poprawy lub remisji choroby. 2. W kile pierwotnej ujemny ON po leczeniu stanowi jeden z dowodów wyleczenia. W kile wtórnej sprawa wykorzystania ON jako kryterium wyleczenia kiły napotyka trudności z uwagi albo na późne negatywizowainie się odczynu, albo stałe utrzymywanie się dodatniego ON u około połowy chorych. 3. Przy ustalaniu wyleczenia kiły należy się posługiwać wszystkimi dostępnymi kryteriami, a więc badaniem klinicznym, bakteriologicznym i serologicznym; pewne znaczenie może tu mieć również uwzględnienie momentów epidemiologicznych (niezakaźność leczonych).